IJsland; water en fluwelen rotsen

By Yvonne Wesselink | 6 november 2019

IJsland | Zuidkust tot Skaftafell | Dag 2

Roadtrip door een buitenaards landschap
Na een heerlijke nacht in ons wijnvat verlaten we de Golden Circle en reizen we verder langs de zuidkust. We kiezen ervoor deze dag een flink stuk te rijden van Selfoss naar Skaftafell (270km) en een aantal plekken die we onderweg tegenkomen te bewaren voor de terugreis.

Seljalandsfoss; achter de waterval
Selfoss > Seljalandsfoss (65km)

Daar gaan we, oostwaarts op ‘de 1’. Het landschap is uitgestrekt als ineens aan de linkerkant een enorme waterval opdoemt. Ergens vreemd want de omgeving is over het algemeen vrij vlak. De berg waar het water vanaf stort staat loodrecht op het groen. Links ernaast stromen nog wat kleinere varianten. Via een glibberig pad lopen we langs en even later zelfs achter de waterval. De enorme kracht van het water blaast de druppels alle kanten op. Onze regenjassen zijn geen overbodige luxe.

Seljalandsfoss
Achter de waterval

Iets verderop, verscholen achter een smalle opening van de rots, ligt Gljúfráfoss. Een grote kei bungelt, zo lijkt het, losjes tussen de rotsspleet. Laat die nog maar even blijven hangen. Na enig klim- en klauterwerk en met het risico op natte voeten staan we in de kloof. De smalle opening schijnt als een spotlight op ons neer terwijl het water onverminderd door blijft stromen. Zou het ooit stoppen?

Ondersteboven van de schoonheid van Gljúfráfoss

Eldhraun; lavavelden met fluweelzacht mos
Seljalandsfoss > Eldhraun (125km)

We slaan Vik en Skogafoss (vooralsnog) over en steken Mýrdassandur outwash plain over. Deze enorme uitloper is gevormd door gletsjerwater van Mýrdalsjökull en overstromingen veroorzaakt door de Katla vulkaan. Er groeit praktisch niets. Bomen kunnen niet wortelen en planten die een dappere poging doen worden onherroepelijk weggespoeld door grote hoeveelheden smeltwater.

Mýrdassandur outwash plain

Het landschap om ons heen lijkt van een andere planeet. Enorme velden met ronde bollen zover je kijkt, zijn bedekt met een groen laagje fluweel. Het ziet er buitenaards uit. We parkeren de auto en lopen een stukje door het groene veld. Het lavaveld is ontstaan door een vulkaanuitbarsting van vulkaan Laka in 1783. De uitbarsting, die hele dorpen over een afstand van 60 kilometer heeft verzwolgen was de grootste natuurramp ooit. Een oppervlakte van 565 vierkante kilometer werd met een metersdikke laag lava bedekt. De indirecte gevolgen waren rampzalig. Mens en dier stierven uit door het vrijgekomen zwavelzuur en voedseltekorten. De uitbarsting had ook voor veel andere landen grote gevolgen. De gifwolk die richting Europa waaide zorgde in Groot-Brittannië voor duizenden doden. De temperatuur daalde wereldwijd met 1 graad en door de zure regen mislukte de oogsten in Europa. Door een zwakkere moesson in Afrika en India daalde de waterstand in de Nijl met hongersnood tot gevolg. Volgens een schatting werden wereldwijd 2 miljoen mensen slachtoffer van de Laki.

Eldhraun; mos als zachte deken op het gestolde lava

Met dat verhaal in ons hoofd lopen we over het gestolde lava. Het mos deint zacht onder onze voeten. Je kan je niet voorstellen hoe het toen moet zijn geweest. Het huidige landschap ziet er even bizar als vredig uit. Het fijne sierlijke mos heeft de brute geschiedenis letterlijk verzacht en bedekt onder een mooie groene deken.

Imposante weidsheid langs de ringweg

Pjadrurfoss; aan water geen gebrek
Eldhraun > Pjadrurfoss (30km)

We rijden verder richting het oosten. Langs loodrechte wanden aan de linkerkant van de weg stromen overal watervallen, de ene is nog mooier dan de andere. Soms zien we er wel 10 op een rij. We passeren Foss á Sidu die neerstort op een grote rots en, gezien de huizen eromheen, een klein dorpje lijkt te voorzien van meer dan genoeg water.

Foss á Sidu; een waterval voorziet een klein dorpje van voldoende water

Iets verderop stoppen we bij Pjadrurfoss; de wild stromende beek vindt zijn weg tussen de met mos beklede lavarotsen. De achtergrond wordt gesierd door een pittoreske boerderij. Wat een plek om te wonen.

Pjadrurfoss

Skaftafell; aan de voet van de gletsjer
Pjadrurfoss > Skaftafell (55km)

In de verte doemen grote ijsmassa’s op. We zijn overduidelijk aanbeland in gletsjergebied. Lange tijd was dit deel van IJsland slecht bereikbaar. De vele gletsjers in dit gebied spoelen smeltwater richting zee waardoor het onmogelijk was hier te komen. Reizen vanaf hier kon alleen tegen de klok in het hele eiland rond. Pas sinds 1974 de ringweg werd afgerond kon men langs de zuidkust richting Reykjavik.

Ijslandse luchten
De eerste ijsmassa's doemen op in de verte
Een verwoeste brug gemaakt tot kunstwerk met de gletsjers als achtegronddecor

We stoppen bij een ijzeren gevaarte gesierd door graffiti. Het blijkt een stuk van de brug die verwoest is door een overstroming. Streetart heeft het stuk oud ijzer gemaakt tot een heus kunstwerk. De gletsjers van Vatnajökull fungeren als achtergronddecor.

Svartifoss; zwarte waterval in Skaftafell National Park
Skaftafell > Svartifoss (6km)

We zijn er; Skatafell National Park. De herfst kleurt het park oranje, paars en bruin in alle tinten. De trail die we lopen is met 2 kilometer een korte variant. Wat je niet ziet vanaf het pad is de grootsheid van het gebied. Skaftafell is onderdeel van het Vatnajökull National Park waaronder ook de gelijknamige gletsjer en het gletsjermeer van Jökulsárlón. Met de drone als onze ogen vliegen we over het park. Al snel zien we het ijs. Zo ver weg was het dus niet. De gletsjer duwt zichzelf in een meer gevuld met ijsschotsen. De bergen ernaast lijken naast deze reus slechts op heuveltjes.

De uitlopers van Vatnajökull vanuit de lucht

Terug op vaste bodem lopen we verder de berg op richting Svartifoss. Haar bijnaam, de zwarte waterval, dankt ze aan de zwarte basaltzuilen. De lange hexagonale zuilen zijn lang geleden gevormd door langzaam afkoelend en krimpend magma en afgebroken door grote massa’s water. Met een beetje verbeelding lijkt de wand op een enorm kerkorgel die tegen een bergwand is gebouwd. We drinken een biertje op de heuvel als de zon bijna ondergaat. De zuilen glimmen in in avondlicht. Het water stroomt onverminderd door.

De basaltzuilen lijken op een kerkorgel die tegen een bergwand is gebouwd
Svartifoss; de zwarte waterval
Wandelpaden genoeg in Skaftafell National Park
Herfstkleuren in het avondlicht

Skaftafell; slapen aan de voet van de gletsjer
Overnachting in Hotel Skaftafell

Vanuit onze kamer zien we de uitlopers van de gletsjer. De lucht is helder vannacht, honderden sterren verlichten de hemel. Zouden we nu toch nog getrakteerd worden op het Noorderlicht? Het hotel heeft een Aurora-wekservice waarvan we graag gebruik maken. We kunnen dus met een gerust hart in slaap vallen. Helaas heeft de zonnewind, veroorzaker van dit natuurwonder, vannacht andere plannen. Reden te meer om nog eens terug te komen.